ÇOCUK VE ERGENLERDE TEKNOLOJİ BAĞIMLILIĞI
Bağımlılık nedir? Teknoloji Bağımlılığı ne demektir?
Bağımlılık belirli bir “şey”den kopamama durumu olarak tanımlanabilir. Sürekli olarak herhangi bir şeye maruz kalma ve bunu devam ettirme durumudur. Birey devam ettirmek istemese dahi buna karşı koyamaz.
Teknoloji bağımlılığı, çocuklarda özellikle oyun bağımlılığı ve internet bağımlılığı şeklinde görülebilmektedir. İnternetin, sosyal mecraların aşırı kullanımı ve oyun oynarken geçen zamanın çocuğun işlevselliğini olumsuz yönde etkilemesi şeklinde görülür. Teknolojik cihaz üzerinde aşırı zaman harcanması, geçen zamanın farkında olmama, teknolojik cihazdan uzak kalındığında yoksunluk belirtileri gözlemlenir. Bu sebeple sinirlilik ve saldırganlık hali ortaya çıkar.
Aşırı internet kullanımı çocuk ve ergenlerin psikolojik gelişimlerini olumsuz yönde etkilemektedir. Bununla birlikte sosyal gelişimleri de etkilenmektedir. Sosyal ilişkilerin olumsuz yönde etkilenmesi bağımlılığın yolunu açmaktadır. Karşılıklı negatif bir ilişkinin söz konusu olduğunu söyleyebiliriz.
Teknoloji bağımlılığı belirtileri nelerdir?
Teknoloji bağımlılığı olan çocuk ve ergenler bağımlılığın fizyolojik ve psikolojik belirtilerini taşırlar. Bunlar:
- Zihinlerinin sürekli “oyun”, “sosyal medya” ve “internet” ile meşgul olması
- Maruz kalma ve yoksun kalma durumlarında görülen duygu durum değişiklikleri
- Toleransın düşmesi, oyunsuz ve internetsiz kalmaya tahammül edememe
- Yoksunluk belirtileri
- Sinirli hal ve saldırgan davranışlar
- Aile içinde ebeveyn ve kardeşlerle, okulda akran ve öğretmen ile çatışma
- Duruş bozuklukları, vücut ağrıları, gözlerde bozulma ve yanma, halsizlik
- Akademik başarıda düşüş, sosyal ilişkilerin olumsuz etkilenmesi, uyku bozuklukları, olumsuz yemek alışkanlıkları, hareketsizlik
şeklinde görülebilmektedir.
Risk Faktörü: Artan teknolojik kullanım ile birlikte teknoloji bağımlılığında artış görülmektedir. İnternetin özellikle ergen ve genç yetişkinler arasında kullanımı artmaktadır. Bununla birlikte internet kullanım yaşı oldukça düşmüştür. Bu nedenle özellikle ergen bireyler için bağımlılık riski artış göstermiştir.
Ergen bireylerin en önemli risk grubu arasında olması; kimlik gelişimleri ve psikolojik olgunlukları açısından tehlike oluşturmaktadır. Bu sebeple teknoloji bağımlılığın tedavisinde bireyi sosyal hayata “geri kazandırmak” öncelikli hedeflerdendir.
Çocuk ve Ergenlerde Teknoloji Bağımlılığın Tedavisi
Teknoloji bağımlılığı: sosyal, davranışsal, ruhsal ve psikolojik bağlamda çok yönlü bir kavramdır. Özellikle ergen bireyler arasında gittikçe yaygınlaşmakta olan teknoloji bağımlılığı riskinin doğru değerlendirme ölçekleri ile belirlenmesi, önleme stratejilerinin oluşturulmasına yardımcı olacaktır.
Teknoloji bağımlılığın tedavisinde Bilişsel Davranışçı Terapi verimli sonuçlar vermektedir. Psikolojik destek ile birlikte sosyal destek de çok önemlidir. Siz de çocuklarınızı, arkadaşları ile toplu aktivitelere yönlendirebilirsiniz. Çocuğunuzun bir hobi edinmesine, bir spora başlamasına yardımcı olmanız bu yolculukta ona destek olacaktır.
