ÇOCUKLARDA ÖZGÜL ÖĞRENME GÜÇLÜĞÜ
Özgül Öğrenme Güçlüğü Nedir?
Özgül öğrenme güçlüğü, bireylerin zeka seviyesinden bağımsız olarak belirli akademik becerilerde yaşadığı zorlukları tanımlar. DSM IV’e göre bunlar: okuma zorluğu olan disleksi, yazma zorluğu olan disgrafi, aritmetik yani matematik zorluğu olan diskalkuli ve başka türlü adlandırılamayan öğrenme bozuklukları şeklinde sınıflandırılabilir. Öğrenmede yaşanan güçlükler özellikle çocuklar okula başladığında fark edilmektedir. Çocuğun bu alanda yaşadığı güçlükler, öğrenme sürecini de olumsuz yönde etkiler. Bu durumda aile ve eğitimcilerin bilinçli olması gerekmektedir. Erken tanı özel öğrenme güçlüğü için de oldukça önemlidir. Uygun tedavi planı ve psikodestek ile bu zorlukların üstesinden gelinebilmektedir.
Özgül Öğrenme Güçlüğü Neden Olur?
Yapılan araştırmalara göre; doğum öncesi ve sonrası hikayesi, düşük kilolu doğum, dikkat ve odaklanmada yaşanan problemler, görsel – işitsel ve algısal alanda yaşanan sorunların özel öğrenme güçlüğü ile ilişkili olduğu saptanmıştır. Ancak bu durum her çocuk için farklılık göstermektedir. Yine yapılan araştırmalara göre özel öğrenme güçlüğü farklı psikolojik problemlerle sık birliktelik göstermektedir. Bu sebeple eş tanılı bozukluklarla birlikte değerlendirilmesi gerekmektedir.
Özel Öğrenme Güçlüğü Belirtileri Nelerdir?
Okul Öncesi Dönemde:
- Çocuk geç konuşabilir
- Yakın sesleri ve heceleri karıştırır (“Su” yerine “bu” gibi)
- Sağı ile solunu karıştırır
- Bir işte hangi elini kullanacağı konusunda belirsizlik yaşar
- Yer, yön ve zaman kavramlarını karıştırır (mekânsal tahminde zorluk yaşar)
- Kavramlar ve onlar hakkındaki detaylar hakkında kafası karışır (harfleri, renkleri, sayıları ayırt etmekte zorlanır)
Okul Döneminde:
- Okumayı akranlarına göre daha zor ve geç öğrenir
- Yavaş ve hatalı okur (bu sebeple okuma faaliyetlerinde kaçınma davranışı sıklıkla görülür)
- Yazı bozuklukları görülür (ters yazma, aynalama)
- Matematikte, aritmetikte zorluk yaşar
- Çarpım tablosunu öğrenememe durumu görülebilir
- Yakın sesleri ve harfleri karıştırır
- Harflerin sırasını karıştırır
- Benzer kelimeleri karıştırır
- Heceler yanlış, eksik, ters okunur
- Düzensiz sayfa kullanımı gözlemlenir
- Soyut kavramları algılamakta güçlük yaşar Salman, U., Özdemir, S., Salman, A. B., Özdemir, F. (2016).
Özgül Öğrenme Güçlüğü Tedavisi
Özgül öğrenme güçlüğü tedavisi çocuğun okuma, yazma ve dil becerilerini geliştirmeyi amaçlar. Çocuğun akademik becerilerini geliştirmeyi hedefler ve okula uyum sağlamasına yardımcı olur. Psikoterapi, dil ve konuşma terapileri vb. çeşitli müdahale stratejileri bulunmaktadır. Çocuğa özel eğitimler, bireysel eğitim programları ve bu süreçte yardımcı olabilmesi açısında teknolojik araçlar kullanılabilmektedir.
Öğrenme güçlüğü tedavisinde direkt olarak ilaç kullanılmaz, tedavi; planlanmış eğitimle gerçekleşmektedir. Ancak dikkat eksikliği gibi problemler bu duruma eşlik ediyorsa ilaç kullanılması gerekebilir.
